بررسی همبستگی خشونت خانگی در دوران بارداری و پس از زایمان با وضعیت تکاملی شیرخواران 12-8 ماهه

سابقه و هدف: از تولد تا پنج سالگی، زمان بحرانی در تکامل زبان، شناختی، عاطفی، مهارت‌های اجتماعی، رفتاری و جسمانی بوده و پایهی مهارت‌ها و تجارب جدید در بزرگسالی می‌باشد. ممکن است خشونت خانگی در دوران بارداری و پس از زایمان، سبب پیامدهای نامطلوب بر سلامت مادر و کودک شود. این تحقیق، با هدف تعیین همبستگی خشونت خانگی با وضعیت تکاملی شیرخواران 8 تا 12 ماهه مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی منتخب شهر رشت در سال 1392، انجام گرفت. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر، با طراحی مقطعی، روی 400 مادر و کودک 12-8 ماهه مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی و درمانی منتخب شهر رشت، به روش چند مرحله‌ای انجام شد. خشونت خانگی در سه حیطهی آزار جسمی، عاطفی (کنترل، غفلت) و جنسی و پرسشنامه‌ی تکاملی سنین و مراحل در حیطه‌های پنجگانه‌ی برقراری ارتباط، حرکات درشت، حرکات ظریف، توان حل مسأله و مهارت‌های شخصی- اجتماعی، سنجیده شد. روایی پرسشنامه‌ی خشونت خانگی، از طریق روایی محتوی و پایایی از روش آزمون مجدد، سنجیده شد. اعتبار پرسشنامه‌ی تکاملی سنین و مراحل نیز در پژوهش‌های گوناگون از طریق اعتبار همزمان و پایایی آن از طریق آزمون مجدد و نیز آلفای کرونباخ، سنجیده شده است. در تجزیه و تحلیل داده‌ی شیوع خشونت خانگی و نیز اختلال تکاملی و ارتباط این دو متغییر، از آزمون‌های آماری کای دو و رگرسیون لجستیک، استفاده شد. یافته‌ها: شیوع خشونت خانگی در مادران کودکان 12-8 ماهه شهر رشت با اطمینان 95%، 54/45 درصد و شیوع تأخیر تکاملی نوزادان، 14 درصد می‌باشد. خشونت خانگی، همبستگی معناداری با وضعیت تکاملی کودکان در حیطه‌های حرکات ظریف، حل مسأله و شخصی- اجتماعی نشان داد (0001/0P<). در مدل لجستیک، متغیرهای سطح تحصیلات مادر و سن مادر، همبستگی معناداری با وضعیت تکاملی کودکان نشان داد و بیشترین آسیب شیرخواران در حیطه‌های شناختی و رفتاری بود (0001/0P<). نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که باید جهت کاهش خشونت خانگی و عوامل مؤثر بر تکامل کودکان، راه‌کارهایی اندیشیده شود تا از اختلالات تکاملی و پیامدهای مضر آن، کاسته شود.